विपरीतार्थक (विलोम) शब्द

1. जन्म – मरण

2. संयोग – वियोग

3. ज्ञानी – अज्ञानी

4. कायर – निडर

5. भूत – भविष्य

6. मानव – दानव

7. अतिवृष्टि – अनावृष्टि

8. वाचाल – मूक

9. सूक्ष्म – स्थूल

10. आहार – निराहार

11. सृष्टि – प्रलय

12. अर्वाचीन – प्राचीन

13. दास – स्वामी

14. उत्तरार्द्ध – पूर्वार्द्ध

15. आलोक – अन्धकार

16. आदर – निरादर

17. जाग्रत – सुषुप्त

18. साकार – निराकार

19. पुण्य – पाप

20. कृतज्ञ – कृतघ्न

21. सरस – नीरस

22. घृणा – प्रेम

23. लौकिक – पारलौकिक

24. अपकार – उपकार

25. प्रत्यक्ष – परोक्ष

26. योग – भोग

27. सुगम – दुर्गम

28. कनिष्ठ – वरिष्ठ

29. सधवा – विधवा

30. आयात – निर्यात

31. पण्डित – मूर्ख

32. सदाचार – दुराचार

33. सजीव – निर्जीव

34. औपचारिक – अनौपचारिक

35. प्रशंसक – निन्दक

36. अतिवृष्टि – अनावृष्टि

37.शाश्वत – क्षणिक

38. सार्थक – निरर्थक

39. मुक्ति – बन्धन

40. खण्डन – मण्डन

41. रिक्त – सिक्त

42. ह्रस्व – दीर्घ

43. वादी – प्रतिवादी

44. लघु – दीर्घ

45. वरिष्ठ – कनिष्ठ

46. तरुण – वृद्ध

47. विदेशी – स्वदेशी

48. देव – दानव

49. अनुकूल – प्रतिकूल

50. दक्षिण – वाम

51. जंगम – स्थावर

52. प्रधान – गौण

53. आस्तिक – नास्तिक

54. बन्धन – मोक्ष

55. छूत – अछूत

56. बाढ़ – सूखा

57. सज्जन – दुर्जन

58. उदार – अनुदार

59. सुगन्ध – दुर्गन्ध

60. सत्य – मिथ्या

61. अवलम्ब – निरालम्ब

62. उत्थान – पतन

63. आकाश – पाताल

64. बर्बर – सभ्य

65. दुर्लभ – सुलभ

66. मिलन – वियोग

67. कदाचार – सदाचार

68. रक्षक – भक्षक

69. अधम – श्रेष्ठ

70. विस्तार – संक्षेप

71. अनिवार्य – वैकल्पिक

72. व्यष्टि – समष्टि

73. रूढ़िवादी – स्वच्छन्दवादी

74. श्रीगणेश – इतिश्री

75. पूर्ववर्ती – परवर्ती

76. भौतिक – आध्यात्मिक

77. आवाह्न – विसर्जन

78. तुच्छ – महान्

79. पराधीन – स्वाधीन

80. प्राचीन – अर्वाचीन

81. अर्पण – ग्रहण

82. आशा – निराशा

83. खरीद – बिक्री

84. यश – अपयश

85. अमावस्या – पूर्णिंमा

86. वाद – प्रतिवाद

87. निन्दा – स्तुति

88. गमन – आगमन

89. जीवन – मरण

90. गोचर – अगोचर

91. नूतन – पुरातन

92. नैतिक – अनैतिक

93. उग्र – सौम्य

94. स्वीकृत – अस्वीकृत

95. गहरा – छिछला

96. विवाद – निर्विवाद

97. गुरु – लघु

98. सामिष – निरामिष

99. पाश्चात्य – पौर्वात्य

100. चेतन – अचेतन

101. परकीया – स्वकीया

102. आहत – अनाहत

103. प्राचीन – नवीन

104. अन्तरंग – बहिरंग

105. सबल – निर्बल

106. आरोहण – अवरोहण

107. गरल – सुधा

108. उत्तीर्ण – अनुत्तीर्ण

109. गुप्त – प्रकट

110. आगम – अनागम

111. स्वार्थ – परमार्थ

112. आश्रित – अनाश्रित

113. आस्था – अनास्था

114. आग्रह – दुराग्रह

115. अनुरक्त – विरक्त

116. कनिष्ठ – वरिष्ठ

117. पराधीन – स्वाधीन

118. संयोग – वियोग

119. प्रकाश – अन्धकार

120. विशेष – सामान्य

121. हर्ष – विषाद

122. राजतन्त्र – लोकतन्त्र

123. वरदान – अभिशाप

124. ऋणात्मक – धनात्मक

125. औपचारिक – अनौपचारिक

126. अनुग्रह – विग्रह

127. समास – विग्रह

128. अटल – चंचल

129. आरोहण – अवरोहण

130. आविर्भाव – तिरोभाव